Tymczasowy areszt to najsurowszy środek zapobiegawczy w polskim prawie karnym, stosowany wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach. Jego celem jest zabezpieczenie prawidłowego przebiegu postępowania karnego, gdy istnieje ryzyko, że podejrzany mógłby je utrudniać lub stanowić zagrożenie dla porządku prawnego.  

Podstawą zastosowania tymczasowego aresztu jest wysokie prawdopodobieństwo, że podejrzany popełnił zarzucany mu czyn. Sąd musi posiadać wystarczające dowody wskazujące na to, że sprawca mógł dopuścić się przestępstwa. Ponadto, areszt jest uzasadniony, gdy zachodzi przynajmniej jedna z następujących przesłanek:  

1. Obawa ucieczki lub ukrycia się podejrzanego – np. brak stałego miejsca zamieszkania lub wcześniejsze próby uniknięcia wymiaru sprawiedliwości.  
2. Zagrożenie dla postępowania – gdy podejrzany może niszczyć dowody, wpływać na świadków lub w inny sposób utrudniać wyjaśnienie sprawy.  
3. Ryzyko popełnienia kolejnego przestępstwa – zwłaszcza gdy osoba jest podejrzana o przestępstwa podobnego rodzaju.  

Tymczasowy areszt stosuje się zwykle w przypadku poważnych przestępstw zagrożonych surowymi karami, np. przeciwko życiu, zdrowiu czy mieniu o dużej wartości. Ważne jest jednak, aby był to środek proporcjonalny – sąd najpierw rozważa inne możliwości, takie jak dozór policyjny czy poręczenie majątkowe.  

Okres aresztu jest ograniczony do 3 miesięcy, ale może być przedłużany w szczególnie skomplikowanych sprawach. Całkowity czas trwania tymczasowego aresztu nie powinien przekraczać 2 lat, chyba że występują nadzwyczajne okoliczności.  

Tymczasowy areszt jest narzędziem ostatecznym. Jego stosowanie wymaga szczególnej rozwagi i każdorazowo musi być zgodne z zasadą proporcjonalności oraz poszanowaniem praw podejrzanego.